Κόζιακας – Ελάτη – Περτούλι
22 – 25 Μαρτίου 2019
Ο Κόζιακας βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της κεντρικής Πίνδου και είναι το Κερκέτιον όρος των αρχαίων. Το σημερινό του όνομα, πιθανόν προέρχεται από την τούρκικη λέξη «Κοτζιά» = μεγάλος και «γιακά» = λαιμός, ήτοι, μεγάλος λαιμός, κατ’ επέκταση μακρύ βουνό. Είναι ένα πανέμορφο μακρόστενο βουνό δυτικά των Τρικάλων, που το μήκος της ενιαίας ράχης του ξεπερνά τα 25 χιλιόμετρα από βορά (Καλαμπάκα/Μετέωρα) μέχρι νότο (Πύλη). Χαρακτηρίζεται από γυμνές και βραχώδεις πλαγιές, φαράγγια δασωμένα με έλατα, οξιές, δρύες και φυλλοβόλα, καθώς και απότομους γκρεμούς. Στις ανατολικές και δυτικές πλευρές του υπάρχουν πυκνά δάση με φυλλοβόλα ενώ πιο ψηλά τα έλατα επικρατούν παντού. Σε όλο τον όγκο του βουνού υπάρχουν πηγές, με εξαιρετική ποιότητα νερού. Είναι μεγάλος βιότοπος για την αρκούδα, που σημάδια της συναντάς σχεδόν παντού στο βουνό.
Σχηματίζει πανέμορφα μικρά οροπέδια και είναι θαυμάσια εκδρομή για όλες τις εποχές του χρόνου. Οι σουβλερές κορυφές του τρυπούν τα σύννεφα, οι ράχες του σχηματίζουν στον ορίζοντα γιγάντιες ανθρώπινες παραστάσεις. Πλαγιές, φαράγγια, σπηλιές, ρεματιές, περίεργες τρύπες (δολίνες), μεγάλες κλειστές λεκάνες (πόλγες), μικρολίμνες, σάρες, σγκαβαλιές, σταλαχτίτες, αποτελούν πρόκληση προς φυσιολάτρες, τολμηρούς ορειβάτες και αναρριχητές για εξερεύνηση.
Αναλυτικό πρόγραμμα
Πέμπτη 21 Μαρτίου 2019
Αναχώρηση με πλοίο για Πειραιά.
Παρασκευή 22 Μαρτίου 2019
07:00: Αναχώρηση από τον Πειραιά με πούλμαν.
12.00: Άφιξη στην Πύλη Τρικάλων.
Πεζοπορική διαδρομή από την κρεμαστή πεζογέφυρα μέχρι τη Βυζαντινή Εκκλησία της Πόρτας Παναγιάς κτισμένη το 1283 – πεζοπορία στην παλιά στράτα μέχρι το τοξωτό γεφύρι της Πύλης (Καμάρα) του Αγίου Βησσαρίωνα, κτισμένο το 1514.
Ώρες πορείας: 1 • Β.Δ.: 1 • Μήκος διαδρομής: 2 χλμ
Επίσκεψη στους καταρράκτες της Παλιοκαρυάς με το τοξωτό γεφύρι, επίσκεψη στο Νερόμυλο και τη Δριστέλα.
Αργότερα με το πούλμαν φτάνουμε σε 10 χλμ στην Ελάτη. Άφιξη περιπου στις 16:00. Τακτοποίηση στα δωμάτια. Η διαμονή μας, με πρωινό, είναι στο Ξενοδοχείο Κρούπη.
Η Πύλη Τρικάλων βρίσκεται σε πανέμορφο φυσικό τοπίο όπου κυριαρχούν επιβλητικά βουνά και ο ποταμός Πορταϊκός. Το όνομά της οφείλεται στη γεωγραφική τοποθεσία που είναι κτισμένη. Βρίσκεται λίγο πριν το πέρασμα ανάμεσα στα δύο βουνά Κόζιακας και Ίταμος και ουσιατικά αποτελεί την είσοδο από τις πεδινές και αγροτικές περιοχές του Νομού Τρικάλων προς τις ορεινές περιοχές της νότιας Πίνδου.
Ο ναός της Πόρτας Παναγιάς, ή αλλιώς της Παναγιάς των Μεγάλων Πυλών, χτίστηκε το 1283 από τον σεβαστοκράτορα Ιωάννη Α΄ Άγγελο Κομνηνό Δούκα. Παρά τις ζημιες που έχει υποστεί, έχει διατηρήσει αρκετά στοιχεία, όπως τις τοιχογραφίες του 18ου αιωνα και το αρχικό δάπεδο. Η μοναδικότητα του ναού βρίσκετα σε δύο ψηφιδωτά της κύριας πύλης του ιερού. Πρόκειται για ολόσωμες εικόνες της Παναγίας και του Χριστού, τοποθετημένες αντίθετα προς την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, δηλαδή με τον Χριστό αριστερά και την Παναγία δεξιά.
Το πέτρινο τοξωτό γεφύρι που δεσπόζει πάνω από τον Πορταϊκό ποταμό χτίστηκε το 1514 από τον Άγιο Βησσαρίωνα και εναρμονίζεται άριστα με το άγριο φυσικό τοπίο. Έχει μήκος 67 μέτρα και ύψος 30 και θεωρείται κατασκευαστικό επίτευγμα της εποχής του.
Επιβλητικό και όμορφο το γεφύρι της Παλαιοκαρυάς με τους δύο τεχνητούς καταρράκτες στέκεται εκεί από τον 16ο αιώνα. Πρόκειται για ένα μονότοξο πέτρινο γεφύρι μήκους 26 μέτρων. Ο καταρράκτης πίσω από το γεφύρι έχει ύψος 12 μέτρων και το νερό που πέφτει δημιουργεί μία πανέμορφη εικόνα που προκαλεί δέος. Ο ποταμός που περνά από το σημείο είναι ο Παλαιοκαρίτης και αν συνεχίσουμε τη διαδρομή μας φτάνουμε στη χαράδρα της Παλαιοκαρυάς όπου λειτουργεί μέχρι και σήμερα ένας νερόμυλος και μία δριστέλα (= κατασκευή σε μέρος με φυσικό ή τεχνητό καταρράκτη, για την κατεργασία (ή το πλύσιμο) των ρούχων, των κλινοσκεπασμάτων ή διαφόρων υφαντών με τη βοήθεια της πίεσης, της περιδίνησης και της ανάδευσηςτου νερού).
Το γεφύρι της Παλαιοκαρυάς συνέδεε την Θεσσαλία με την Ήπειρο και αποτελούσε μια πολυσύχναστη διαδρομή εκείνης της εποχής, φυσικά σήμερα δεν χρησιμοποιείται. Θα λέγαμε όμως ότι αποτελεί ένα μνημείο από τα παλιά, άψογα εναρμονισμένο με το φυσικό τοπίο γύρω του. Το γεφύρι πλαισιώνουν απότομοι ψηλοί βράχοι με αρκετή χαμηλή βλάστηση αλλά και δένδρα.
Σάββατο 23 Μαρτίου 2019
Ανάβαση στον Κόζιακα.
08:30: Αναχώρηση από το ξενοδοχείο για το χιονοδρόμικό κέντρο Περτουλίου. Άφιξη στις 09:00. Υπάρχει επιλογή μεταξύ τριών διαδρομών διαφορετικου βαθμού δυσκολίας.
Α) Χιονοδρομικό (1170μ) – Σκάλα – Αρβανίτες – Καταφύγιο Κόζιακα (1750μ) – Κορυφή Χατζηπέτρου 1901μ. Επιστροφή από την ίδια διαδρομή.
Ώρες πορείας: 8 • Β.Δ.: 3 (με χιόνι: 5) • Μήκος διαδρομής: 14 χλμ • Υ.Δ.: 800μ
Β) Χιονοδρομικό (1170μ) – δασικός δρόμος προς καταφύγιο – κυκλική διαδρομή στο Ελατόδασος Περτουλίου – Χιονοδρομικό.
Ώρες πορείας: 2 • Β.Δ.: 1 • Μήκος διδρομής: 6 χλμ • Υ.Δ.: 100μ
Γ) Τουριστικές δραστηριότητες στο χιονοδρομικό (σκι, έλκηθρα, ιππασία, ποδήλατο, snowmobile κτλ)
Το Περτούλι είναι ένας ορεινός παράδεισος περιτριγυρισμένος από βουνά, με πυκνά δάση, καταπράσινα λιβάδια και τρεχούμενα νερά. Πρόκειται για ένα από τα πιο παλαιά χωριά της Θεσσαλίας, ιδανική αφετηρία εξορμήσεων και περιηγήσεων στις γύρω περιοχές. Χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά βουνού, με γραφικά πέτρινα σπίτια με κόκκινες ή πέτρινες στέγες, το χωριό ξεχωρίζει για την υπέροχη φύση και το ελατοδάσος του, το οποίο διακόπτεται από ειδυλλιακά ξέφωτα, γνωστά ως Περτουλιώτικα Λιβάδια. Ζαρκάδια και ελάφια μπορεί να περάσουν από δίπλα μας στους χώρους αναψυχής με τα ποταμάκια και τα γεφυράκια. Το δάσος του Περτουλίου είναι ένα από τα πιο όμορφα και καλοδιατηρημένα στην Ελλάδα.
Καφετέριες με θέα το πανέμορφο και πυκνό δάσος και ταβέρνες με νόστιμο και ντόπιο κρέας βρίσκουμε στον κεντρικό και στους γύρω δρόμους του χωριού. Αξίζει να δοκιμάσουμε πίτες φτιαγμένες με σπιτικό φύλλο και αγνά υλικά από το γυναικείο συνεταιρισμό, να αγοράσουμε προϊόντα όπως ρίγανη, τσάι και βότανα και να γευθούμε αρνί στη γάστρα, αγριογούρουνο και ζαρκάδι.
Κυριακή 24 Μαρτίου 2019
08:30: Αναχώρηση με το πούλμαν για την Αγία Κυριακή – Λιβάδια Περτουλίου.
Ανάβαση στη Νεράιδα. Υπάρχει επιλογή μεταξύ δύο διαδρομών διαφορετικου βαθμού δυσκολίας.
Α) Αγία Κυριακή (1150μ) (Λιβάδια Περτουλίου) – ανάβαση από το ελατόδασος του Πανεπιστημιακού Δάσους Πετρουλίου – Βρύση – Κορυφή Μπουντούρα (Νεράιδα) (2074μ) – κατάβαση στο μαντρί Νεραϊδοχωρίου – κατάβαση στο χωριό Νεραιδοχώρι (1140μ).
Ορεινή πεζοπορία με θέα στο ελατόδασος Περτουλίου, και την οροσειρά της Νότιας Πίνδου μέχρι τα Άγραφα. Ξεκινάμε την πορεία μας από την εκκλησία της Αγίας Κυριακής πριν το Περτούλι με το μνημείο απέναντί της. Ακολουθώντας αγροτικό δρόμο και μονοπάτι μέσα από δάσος με φτέρες φτάνουμε στο ρέμα, στα μισά της διαδρομής, όπου υπάρχει βρύση. Στη συνέχεια συνεχίζουμε την ανάβαση από το μικρό αλλα εμφανές μονοπάτι, που έχει κατεύθυνση βόρεια και τραβερσάρει τη μεγάλη ανατολική πλαγιά της Μπουντούρας. Η κλήση του μονοπατιού είναι μικρή για το μεγαλύτερο τμήμα του αλλά πλησιάζοντας στην κορυφή το μονοπάτι χάνεται και η ανάβαση είναι πιο ανηφορική μέσα από πράσινες πλαγιές (βοσκοτόπια).
Ώρες πορείας: 8 • Β.Δ.: 3 (με χιόνι: 5) • Μήκος: 12χλμ • ΥΔ: 950μ
Β) Αγία Κυριακή 1150μ (Λιβάδια Περτουλίου) – ανάβαση από το ελατόδασος του Πανεπιστημιακού Δάσους Πετρουλίου – δασικός δρόμος μέχρι το χωριό Περτούλι.
Μικρή γραφική διαδρομή σε καταπράσινο ορεινό τοπίο.
Ώρες πορείας: 3 • Β.Δ.: 1 • Μήκος: 4χλμ • ΥΔ: 150μ
Περίπου 4 χλμ. πριν από το Περτούλι, το ελατόδασος αρχίζει να υποχωρεί και στη θέση του εμφανίζονται θάμνοι και χορτάρι. Τα καταπράσινα Περτουλιώτικα Λιβάδια, με τα χαμηλά υδρόφιλα φυτά, τα άλογα που καλπάζουν, τις αγελάδες που βόσκουν ελεύθερες, τα ρυάκια και τις μικρές λιμνούλες, είναι ένα απέραντο τοπίο ηρεμίας περιτριγυρισμένο από βουνά, με τον ποταμό Περτουλιώτικο (ή Ξεριά) να δημιουργεί κατά τη ροή του μαιάνδρους, τα «κλούρια» όπως τα λένε οι ντόπιοι, και να φιλοξενεί ποταμόψαρα και βατράχια.
Σε υψόμετρο 1.140μ επόμενος σταθμός αποτελεί το πυκνοκατοικημένο Νεραϊδοχώρι, παλιότερα γνωστό ως Βετερνίκ, που με τις κόκκινες στέγες των σπιτιών θυμίζει θέρετρο των Άλπεων. Περιβάλλεται από τις κορυφές Λουπάτα, Νεράιδα με την εκπληκτική θέα, και Μαρόσα, απ’ όπου μπορεί κανείς να απολαύσει τη θέα των χωριών της Μεσοχώρας, τη λίμνη του Μέγδοβα στην Καρδίτσα και τον θεσσαλικό κάμπο.
Μια ιστορική αναδρομή μας αποκαλύπτει τις ρίζες των δύο ονομάτων του. Οι… αλαφροΐσκιωτοι ντόπιοι λένε πως το όνομα Νεραϊδοχώρι προέκυψε από παλιούς θρύλους και παραδόσεις για νεράιδες, ξωτικά και αερικά που έκαναν την εμφάνισή τους στα δάση το βράδυ, ενώ μια πιο συγκρατημένη άποψη αναφέρει ότι το χωριό οφείλει το όνομά του στο βουνό Νεράϊδα,στους πρόποδες του οποίου είναι χτισμένο. Η ονομασία Νεραϊδοχώρι πάντως, είναι μεταγενέστερη, καθώς για αρκετά χρόνια το χωριό ονομαζόταν Βετερνίκ από τη σλαβική λέξη για το απάνεμο.
Δευτέρα 25 Μαρτίου 2019
Ελάτη – Καταρράκτες Ανθοχωρίου – Λίμνη Πλαστήρα
10:00: Αναχώρηση με το πούλμαν για το Ανθοχώρι Μουζακίου. Ανάβαση από το Νερόμυλο Ανθοχωρίου στους καταρράκτες του Ανθοχωρίου.
Ο ποταμός Ανθοχωρίτης διαρρέει το Ανθοχώρι. Ακολουθώντας το ειδικά διαμορφωμένο μονοπάτι συνανατάμε στην είσοδο του φαραγγιού τον πρόσφατα ανακαινισμένο νερόμυλο, ενώ στη συνέχεια η διαδρομή πλαισιώνεται από οργιώδη βλάστηση και άφθονα νερά που καταλήγουν στους απαράμιλλης ομορφιάς καταρράκτες Ανθοχωρίου.
Ώρες πορείας: 2 • Β.Δ.: 1 • ΥΔ: 150μ • Μήκος: 2χλμ
Επίσκεψη στη λίμνη Πλαστήρα. Το απομεσήμερο θα πάρουμε το δρόμο από Κερασιά – Πεζούλα – Παραλία Πεζούλας – Νεοχώρι – Μπελοκομίτη – Φράγμα – Καρδίτσα και τέλος στον Πειραιά, όπου θα μπούμε στο πλοίο για να επιστρέψουμε στο Ηράκλειο.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι την Παρασκευή 8 Μαρτίου 2019.
Αρχηγός: Φάνης Μάμος
Πληροφορίες – Συμμετοχές: Δευτέρα έως Παρασκευή 20.30 – 22.30 στα γραφεία του Ορειβατικού Συλλόγου, Δικαιοσύνης 53, τηλ. 2810-227609.